Higienistkadent.pl

Wśród czynników zapaleniotwórczych w etiopatogenezie chorób dziąseł i chorób przyzębia najistotniejszą rolę odgrywa płytka bakteryjna, czyli nazębna ( dental plaque), a właściwie płytka nazębno-dziąsłowa ( dento-gingival plaque).

Fot. Materiały własne.

Zapalenie wywołują produkty bakteryjne płytki. Może ona odkładać się zarówno na dziąsłach jak i na zębach. Tworzy się tylko w obecności bakterii.

Stopniowo jest kolonizowana przez różne szczepy bakterii:

po 1-2 dniach przeważają bakterie G(+), ziarniaki i pałeczki
po 3-5 dniach pojawiają się G(-), ziarniaki i pałeczki,
po 7-9 dniach formy nitkowate, krętki, wrzecionowce.¹

Rozwijająca się płytka bakteryjna indukuje rozrost mikronaczyń w okolicy kieszonki. Pętle naczyniowe stają się wężykowate, kruche i przepuszczalne.

Klinicznie wyraża się to rozpulchnieniem dziąsła i pojawieniem się wysięku z kieszonki. W płytce nazębnej po 2- 3 dniach odkładają się sole mineralne dając początek kamieniowi nazębnemu.

Podtrzymuje on stan zapalny brzegu dziąsła, drażniąc go przede wszystkim mechanicznie. Szczególne działanie destrukcyjne należy przypisać kamieniowi poddziąsłowemu znajdującemu się w kieszonce.

Fot. materiały własne

Wskaźnikami, które najczęściej wykorzystuję w pracy u pacjentów z gingivitis i periodontitis są : wskaźnik płytki – PI oraz aproksymalny wskaźnik płytki – API, BOP – bleeding on probing, CPITN, GI – gingival index i OHI.

ciężkie zapalenie przyzębia etap IV

Ten sam pacjent widoczne furkacje górnych zębów trzonowych.

Fot.materiały własne

Zapalenie przyzębia:

kliniczna utrata przyczepu ( clinical attachment loss, CAL)
głębokość kieszonek ( pocket depth, PD)
krwawienie przy zgłębnikowaniu ( bleeding on probing, BOP)

utrata kości ( bone loss, BL)

Zapalenie przyzębia wg nowej klasyfikacji chorób przyzębia:

POSTACIE ZAPALENIA PRZYZĘBIA

1. Martwicze choroby przyzębia
1. Martwicze zapalenie dziąseł
2. Martwicze zapalenie przyzębia
3. Martwicze zapalenie jamy ustnej
2. Zapalenie przyzębia jako objaw chorób ogólnoustrojowych

Klasyfikacja tych chorób powinna opierać się na zasadniczej chorobie ogólnej, zgodnie z kodem ICD – międzynarodową klasyfikacją statystyczną chorób.

3. Zapalenie przyzębia

a. Etapy: W oparciu o stopień zaawansowania i złożoność leczenia

Etap I: Początkowe zapalenie przyzębia
Etap II: Umiarkowane zapalenie przyzębia

Etap III: Ciężkie zapalenie przyzębia z możliwością dodatkowej utraty zębów
Etap IV: Ciężkie zapalenie przyzębia z możliwością utraty uzębienia

b. Zakres i umiejscowienie: miejscowe; uogólnione, dotyczące tylko zębów trzonowych i siekaczy

c. Stopnie: Przesłanki lub ryzyko szybkiej progresji, przewidywana reakcja na leczenie

Stopień A: Wolne tempo progresji
Stopień B: Średnie tempo progresji

Stopień C: Szybkie tempo progresji
Najistotniejsza zmiana w aktualnej klasyfikacji to brak podziału ch.przyzębia na przewlekła i agresywną.

Profilaktyka chorób związanych z przyzębiem powinna uwzględnić działanie skierowane przeciw czynnikom etiologicznym choroby:

- walka z płytką bakteryjną

- eliminowanie czynników ułatwiających akumulacje płytki ( np. nawisy wypełnień)

- eliminowanie czynników urazowych

- zmniejszenie wpływu szkodliwych czynników ogólnoustrojowych

Instruktaż na temat sposobów utrzymania właściwej higieny uzębienia powinien dotyczyć doboru:
- sposobu szczotkowania ( dobrany indywidualnie)
- odpowiedniej szczotki ( w fazie wstepnej przeważnie o miękkim włosiu, w fazie właściwej i podtrzymującej o średnim włosiu)
- pasty ( np. Meridol z aminofluorkiem i jonami cyny)
- środków uzupełniających ( nitka, szczoteczki międzyzębowe np. TePe, irygator, płyn do płukania)
Terapia periodontologiczna polega min. na używaniu środków o działaniu antybakteryjnym w ma na celu kontolowanie płytki nazębnej.
Najczęściej rekomendowane przeze mnie produkty do stosowanie domowego, zawierają połączenie aminofluorku z jonami cyny.
Aminofluorek wykazuje działanie antybakteryjne, jest odporny na działanie kwasów, remineralizuje szkliwo. Jony cyny natomiast spowalniają proces formowania się płytki, działają antybakteryjnie, wiążą lotne związki siarki odpowiedzialne za halitosis, pomagają utrzymać odpowiedni ekosystem bakteryjny w jamie ustnej.

Współpraca na płaszczyźnie pacjent-higienistka.

Odpowiednio zmotywowany pacjent i jego zaangażowanie we wprowadzenie dodatkowych środków wspomagających oczyszczanie jamy ustnej jest warunkiem uzyskania długoterminowego efektu terapii w fazie podtrzymującej tzw. recall .

Źródło:

Zasady i techniki pracy w gabinecie stomatologicznym” Marta Szymańska-Sowula, Katarzyna Chmiel , wydanie II, wydawnictwo Edicon sp. z o.o

Periodontitis

Periodontitis